دوازدهم فروردین ماه اولین همه پرسی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی
دهم فروردین ماه اولین همه پرسی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی
اولین همه پرسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیاری از ناظران مسائل ایران را مبهوت و افکار عمومی جهان را تحت تاثیر قرار داد زیرا این گونه القا می شد که شکل حکومت آینده ایران براساس اجبارهای دینی و قدرت متمرکز روحانیون رهبری کننده انقلاب تعیین خواهد شد و اگرچه مردم انقلاب اسلامی را به راه انداخته اند، اسلام به عنوان یک ایدئولوژی دینی سهمی برای مشارکت سیاسی مردم قائل نخواهد بود. اما رفراندوم دوازدهم فروردین سال 1358 یکی از کم نظیرترین نمونه های مشارکت سیاسی آرام و مترقی تاریخ قلمداد گردید و راه هرگونه مداخله جویی خارجیان و فتنه انگیزی داخلی را به روی دشمنان بست.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تعیین نوع نظام که تحقق آرمانها و اهداف خود را در قالب دین اسلام در کانون توجه خود قرار داده است، تاکنون گامهای موثر و مهمی دراین‌راستا برداشته شده‌اند. یکی از این اهداف، دستیابی به حداکثر میزان مشارکت مردم در حاکمیت بر سرنوشت خود می‌باشد که هیچگاه تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تحقق پیدا نکرد. معماران نظام جمهوری اسلامی به‌منظور فراهم‌کردن زمینه‌های مشارکت مردم در تاثیرگذاری بر سرنوشت خود، در اولین اقدام، تعیین نوع نظام و حکومت را به مردم واگذار نمودند و به رای عمومی گذاشتند. در همه‌پرسی تعیین نوع نظام، مردم ایران در یک شرکت گسترده، با اکثریت قاطع به نظام جمهوری اسلامی رای دادند.
برگزاری این رفراندوم به پیام تاریخی حضرت امام به بازرگان برای تصدی پست نخست‌وزیری ــ که انجام آن را یکی از وظایف مهم وی قلمداد کرده بود ــ برمی‌گردد. امام‌خمینی(ره) در ابتدا درخصوص رفراندوم دوازدهم فروردین فرمودند که این رفراندوم لازم و ضروری نیست زیرا مردم با راهپیماییها و حضور مستمر و جدی خود در راستای فروپاشی نظام شاهنشاهی، درواقع رای خود را داده‌اند اما بعدا فرمودند که جهت جوابگو‌بودن در برابر پاره‌ای سوالات و کسب اعتماد و مشروعیت لازم، نیاز به انجام آن احساس می‌گردد.
پس‌ازآنکه انجام رفراندوم ضروری و واجب شمرده شد، بر سر نام و عنوان آن اختلافات بروز کرد.
در شعارهای مردمی تظاهرات روزهای آخرین حیات رژیم شاه، یعنی مقارن تحولات عملیاتی نهضت اسلامی، شعار «استقلال، آزادی، حکومت اسلامی» و بعدا «جمهوری اسلامی» کاملا جا افتاده بود و قاعدتا می‌بایست بلافاصله پس از سقوط رژیم شاه، جمهوری اسلامی اعلام می‌شد، اما به‌هرحال اکثریت برای بار دوم به تعیین نوع نظام از راه همه‌پرسی رضایت دادند و این مساله به‌خودی‌خود تکاپوی شدید نیروهای سیاسی را در پی داشت.
امام در پیام دیگری که در چهارم فروردین 1358 پخش گردید، صراحتا اعلام کردند که شما ملت ایران در انتخاب نوع حکومت آزاد هستید، یعنی می‌توانید به هر نظام مورد دلخواه رای دهید اما خود من به جمهوری اسلامی رای می‌دهم.
امام نیز در دوازدهم فروردین که نتایج آرا مشخص گردید، این روز را نخستین صبحگاه حکومت عدل اعلام کردند و آن را از بزرگترین اعیاد ملی و مذهبی کشور به‌شمار آوردند.
با وجود مخالفتها و مزاحمتهای فراوان، 2/98 درصد مردم به جمهوری اسلامی رای دادند؛ چیزی که همگان و به‌ویژه اعضای دولت موقت را متحیر ساخت. بازرگان پیش از آن گفته بود که در یک دیدگاه خوشبینانه حدود هفتادوپنج الی هشتاددرصد مردم به جمهوری اسلامی رای خواهند داد. خود او بعدها در جواب کسانی که می‌گفتند در این انتخابات تقلبهایی صورت گرفته است، گفت: «این انتخابات صددرصد آزاد و داوطلبانه صورت گرفت و دولت موقت و شخصیتها و جمعیتهای موثر کسی را تهدید نکردند، امام هم نه تکلیف شرعی وضع کردند و نه فتوایی دادند، بلکه مردم با پای خودشان به حوزه‌ها رفتند و به‌دست خودشان رای مثبت به صندوقها ریختند.
بدین ترتیب در روزهای ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ همه‌پرسی حکومت جمهوری اسلامی در سراسر ایران برگزار شد که براساس نتایج اعلام‌شده در ۱۲ فروردین ۹۸.۲ درصد واجدین شرایط شرکت در همه‌پرسی با دادن رأی سبز “آری” با برقراری نظام جمهوری اسلامی موافقت کردند که به همین مناسبت ۱۲ فروردین روز جمهوری اسلامی نامگذاری شد.
پیام رادیو ـ تلویزیونی به مردم و فراخوانی توده ها به شرکت در رفراندم
پیام رادیو ـ تلویزیونی
زمان: 9 فروردین 1358 / 30 ربیع الثانی 1399
مکان: قم، مدرسۀ فیضیه
موضوع: فراخوانی توده ها به شرکت در رفراندم
مناسبت: در آستانۀ رفراندم جمهوری اسلامی
مخاطب: اقشار مختلف مردم
بسم الله الرحمن الرحیم
رفراندم تعیین کنندۀ سرنوشت ملت
در آستانۀ رفراندم لازم است تذکر دهم که این رفراندم سرنوشت ملت ما را تعیین می کند. این رفراندم یا شما را به آزادی و استقلال می کشد و یا مثل سابق به اختناق و پیوستگی. این رفراندم چیزی است که همۀ ملت ما باید در آن شرکت کنند. من توصیه می کنم به همۀ ملت که در این رفراندم، که سرنوشت ملت ما و کشور ما و مذهب ما را تعیین می کند، شرکت کنید. اهمال نکنید؛ تنبلی نکنند بعضی؛ به کارهای دیگر اشتغال پیدا نکنند. فردا از همان وقت که اعلام شد برای رفراندم همه از خانه ها بیرون بیایید و همه بشتابید برای رأی دادن و سرنوشت خودتان را تعیین کردن.
رأی به «جمهوری اسلامی»
رأی من «جمهوری اسلامی» است و من تقاضا دارم کمک کنید به اسلام، کمک کنید به کشور خودتان، کمک کنید به ملت خودتان، و به جمهوری اسلامی رأی بدهید. آزادید لکن با آزادی، سرنوشت خودتان را تعیین کنید. همۀ قشرها باید رأی بدهند و شرکت کنند، و همۀ قشرها آزادند در رأی دادن. تمام قشرها به حقوق خودشان خواهند رسید. برادرهای سنی ما مثل ما هستند، با ما هیچ فرقی ندارند در حقوق؛ حقوق همۀ آنها داده خواهد شد. شرکت کنند آنها هم در آنچه سرنوشت آنها را تعیین می کند. به حرف اشخاصی که بین آنها می خواهند تفرقه بیندازند، می خواهند به اسم سنی و شیعه بین مابرادرها را جدایی بیندازند و منافع ما را به جیب دیگران بکنند، به حرف اینها اعتنا نکنید.
حقوق اقلیتهای مذهبی در اسلام
فردا همه ـ شیعه و سنی و اقلیتهای مذهبی ـ همه بیایند و رأی بدهند و کشور خودشان را از این گرفتاری و آشفتگی رهایی بخشند. همۀ اقشار ملت با ملت شریک هستند در حقوق؛ و حقوق همه به آنها داده خواهد شد. اقلیتهای مذهبی در اسلام احترام دارند، حقوق دارند؛ حقوق آنها داده خواهد شد. در عمل به مذهب ـ به مذهب خودشان، در رأی دادن برای وکلای خودشان آزادند. همۀ اقشار آزاد هستند. و این معنا که بین شماها پخش می کنند که روحانیون می خواهند حق شما را نگذارند به شما برسد، بدانید که این خیانتی است که اینها می کنند به ملت ما. روحانیون در رأس آنها هستند که حقوق را، حقوق شماها را محترم می شمارند. روحانیون تابع قرآن و اسلام هستند. قرآن و اسلام احترام برای شما قائل هست و شما را مثل برادر می پذیرد. با ما همراهی کنید. با ملت خودتان همراهی کنید؛ دست از کشتار بردارید، دست از تفرقه اندازی بردارید؛ با قوای انتظامیه همراهی کنید، با قوای ملت همراهی کنید، با قدرتهای دولت همراهی کنید. پشتیبان دولت خودتان باشید. دولتْ دولتِ اسلامی است، ارتشْ ارتشِ اسلامی است؛ با ارتشِ خودتان رفاقت داشته باشید. ارتش در خدمت شماست، دولت در خدمت شماست، ما در خدمت شما هستیم.
من از خداوند تعالی مسئلت می کنم که شما ملت شریف را در هر قشری که هستید سعادتمند کند. و شما ملت شریف را در هر قشری که هستید از زیر بار اختناق و از زیر بار اجانب آزاد کند.
ما همه با هم باید این نهضت را حفظ کنیم. اگر خدای نخواسته در رأی دادن اهمال کنید، من خوف آن دارم که باز مسائل سابق عود کنند. اگر به حرف تفرقه اندازها گوش کنید، من خوف آن را دارم که دو مرتبه، با فرم دیگر، همان معانی که سابق از آن فرار می کردیم دوباره مبتلای به آن بشویم.
عمال امریکا با ماسک چپگرایی
برادرهای ما! عزیزان ما! دست از تفرقه بردارید. به حرف اشخاصی که انحراف دارند گوش ندهید؛ اینها عمال امریکا هستند به صورت چپگرایی. اینها می خواهند همان مخازن ما را باز به امریکا بدهند؛ اینها می خواهند همان مسائل سابق را با فرم دیگر پیاده کنند. اگر اینها… برای ملت ارج قائل هستند، اگر اینها دلسوز ملت هستند، برای ملت دلسوز هستند، ملت الآن تمام بپا خواسته و می خواهد رأی بدهد، می خواهد رأی به جمهوری اسلام که همۀ جهات را اصلاح می کند بدهد؛ چرا اینها تفرقه می اندازند؟ سابق می گفتند که «اختناق است و با اختناق مخالفیم و برای ملت کار می کنیم، اجنبی هست و با اجنبی مخالفیم و برای ملت کار می کنیم»؛ حالا نه اختناقی هست نه اجنبی هست. حالا شماها مواجهید با یک ملتی که همه شان طالب یک مطلب هستند؛ شما هم با آنها همراهی کنید. اگر چنانچه شما صلاح ملت را می خواهید، همراهی کنید با ملت. اگر همراهی نکنید، معلوم می شود صلاح ملت را نمی خواهید؛ معلوم می شود می خواهید تفرقه بیندازید و اجانب را بر ما مسلط کنید.
شرکت همگانی در رفراندم
خداوند ان شاءالله با همۀ شما با سلامت و با رحمت رفتار فرماید. فردا همه از خانه ها بیرون بیایید و همه رأی بدهید به «جمهوری اسلامی». من تقاضا دارم که همه رأی بدهید به «جمهوری اسلامی». البته آزاد هستید [به] هر چه خواستید رأی بدهید. و اینکه در این ورقه ها «آری» و «نه» است، شما می توانید در «نه» هر فرمی را که می خواهید در او بگنجانید. لازم نیست که همان «نه» باشد؛ شما حق دارید، می توانید که در آن ورقه بنویسید «جمهوری دمکراتیک»، بنویسید «رژیم سلطنتی». هرچه خواستید بنویسید مختار هستید لکن البته رفراندم به معنی «آری» و «نه» است. انتخاب نیست، رفراندم است؛ رفراندم «آری» و «نه» است لکن شما مختارید که انتخاب کنید و یکی از آن چیزهایی که می خواهید بنویسید.
خداوند همۀ ملت ما را حفظ کند از شرّ اجانب؛ و عقل بدهد به اقشاری که دارند تفرقه می اندازند بین مسلمین. در صورتی که مسلمین همه با هم دوست و همه با هم رفیق[اند] و اسلام حق همۀ اقشار ملت را ملاحظه کرده است. و شما برای شکرگزاری از اینکه از این اختناق بیرون رفتید و از این سلطۀ طاغوتی خارج شده اید بیایید در خیابانها و در بیرون از منازل و رأی بدهید… شما آزادید که به هرچه بخواهید رأی بدهید لکن رفراندم معنایش «آری» و «نه» است ولیکن شما آزاد هستید. به همین نکته هم توجه کنید که «نه» معنایش رژیم سلطنتی نیست؛ «نه» معنایش این است که جمهوری اسلامی را نمی خواهید. بعد می شود که شما رژیم سلطنتی خواستید و «نه» گفتید؛ می شود که جمهوری مطلق خواستید و «نه» گفتید؛ و می شود که جمهوری دمکراتیک خواستید و «نه» گفتید. «نه» معنایش رژیم سلطنتی نیست که از آن فرار کنید. در هر صورت شما مختارید که «آری» بگویید یا «نه» بگویید، یا هرچه دلتان می خواهد در ورقه بنویسید؛ کسی جلوی شما را نمی گیرد.
احقاق حقوق ملت در حکومت اسلامی
و اما اینکه پخش کردند در بین مردم به اینکه حقوق زنها را اسلام نمی دهد و بعد از رفراندم چه خواهد شد، این هم جزو همانهاست که عمال اجانب دارند این مسائل را طرح می کنند؛ و عمال اجانبند که دارند به اشکال مختلفه بین ملت ما جدایی می اندازند و نمی خواهند این رفراندم تمام بشود. و شاید امید این را داشته باشند که رژیم سلطنتی باز باقی باشد یا یک رژیم دیگری پیش بیاورند. در هر صورت همان طوری که حقوق مردها در اسلام مطرح است، حقوق زنها [هم مطرح است]. اسلام به زنها بیشتر عنایت کرده است تا به مردها. اسلام زنها را بیشتر حقوقشان را ملاحظه کرده است تا مردها. این هم [آن] معنا که بعد از این چه خواهد شد: زنها حق رأی دارند ـ از غرب بالاتر است این مسائلی که برای زنها ما قائل هستیم ـ حق رأی دادن دارند، حق انتخاب دارند، حق انتخاب شدن دارند. همۀ اینها هست. تمام معاملاتشان به اختیار خودشان است، و آزاد
هستند. اختیار شغل را آزاد هستند. البته در شرق[1] برای مردها یک محدودیتهایی هست که آن محدودیتها به صلاح خود مردها هست و آن محدودیتها، یعنی در آنجاهایی که مَفْسَده هست برای مرد، از قماربازی جلوگیری می کند اسلام، از شرابخواری جلوگیری می کند اسلام، از هروئین جلوگیری می کند اسلام؛ برای اینکه مفسده دارند. برای همه یک محدودیتهایی هست، و محدودیتهای شرعی و الهی. محدودیتهایی است که به صلاح خود جامعه است؛ نه این است که برای جامعه یک چیزی مثلاً نافع بوده است که محدودیت برایش ایجاد کرده اند.
ما قول می دهیم به شما که در حکومت اسلامی همه ـ همه و همه ـ آزاد، همه و همه به حقوق حقّۀ خودشان خواهند رسید. و تمام این مسائل که طرح می کنند قبل از رفراندم و مشغول شده اند به فعالیت، اینها به نفع اجانب است؛ و بیایید و مملکت خودتان را نجات بدهید. فردا همه با هم می رویم پای صندوق. و من خودم پای صندوق می روم و رأی خودم را می دهم. همۀ شما با هم به پیش ان شاءالله برای درست کردن یک کشور آزاد، یک کشور مستقل! کشوری که برای خودمان باشد و خودمان در آن زحمت بکشیم و خودمان استفاده بکنیم.
والسلام علیکم و رحمة الله
– 1منظور، شرقِ اسلامی است.
—————————————————————————
صحیفه امام جلد 6 صفحه 433 تا صفحه 437
سخنرانی در جمع مردم و تأکید بر رأی به «جمهوری اسلامی»
زمان: 10 فروردین 1358 / 1 جمادی الاول 1399
مکان: قم
موضوع: رأی به جمهوری اسلامی
مناسبت: در آستانۀ رفراندم جمهوری اسلامی
حضار: اقشار مختلف مردم
[بسم الله الرحمن الرحیم]
آزادی و استقلال، هدیۀ جمهوری اسلامی
امروز رفتم در محلی[1] که شهدای قم جان خود را برای اسلام و جمهوری اسلام از دست دادند. برای اینکه آنها را شاد و ملت اسلام را دلگرم کنم، به جمهوری اسلامی رأی دادم. من امیدوارم که همۀ ملت اسلام و همۀ ملت ایران موفق باشند و ملت ما رأی به جمهوری اسلامی بدهند. جمهوری اسلامی برای ما سرنوشت آزاد، و خوشبختی و استقلال هدیه می آورد؛ و دشمنان اسلام می خواهند اخلال در امر کنند و ملت ما باید پافشاری کند و رأی خودشان را به جمهوری اسلامی بدهند.
البته بعد از این مرحله باز مراحل دیگر داریم، و آن تأسیس مجلس مؤسسان است که باید به قانون جدید اساسی رأی بدهند و بعد از آن، انتخابات است که آنها باید نمایندگان خود را به مجلس بفرستند و [آن] مراحل، نهایی ترین مراحل نهضت است و سپس مرحلۀ ایران سازی فرا می رسد و پیاده شدن قانون اسلام در همۀ قشرهای مملکت. آن هم آن است که ما آرزو داریم، و امیدوارم با پشتیبانی همۀ ملت به آرزوی خودمان برسیم. و قبل از همه از ملت می خواهم امروز و فردا هم رأی بدهند؛ به جمهوری اسلامی رأی بدهند. من از همۀ ملت می خواهم امروز و فردا رأی بدهد، که سعادت آنها در این است.و رأی خود را به صندوق بریزند و مواظب باشند که خیانتگران توفیق خرابکاری نیابند.
آزادی در رأی
و اما در مورد اینکه فردا هم طوری شد که همۀ ملت نتوانند رأی بدهند و اکثریت رأی دهندگان زیاد باشد که مشکلاتی در کار رأی دهندگان به وجود آید. دولت یک روز دیگر را تمدید خواهد کرد تا همه بتوانند رأی خود را به صندوقها بریزند. همۀ ملت باید به پای صندوقهای رأی بروند و آزادند هرچه می خواهند بنویسند و به صندوق بریزند. اگر چنانچه رأیشان «نه» باشد، آزادند هرچه می خواهند بنویسند و نحوۀ حکومتی را که انتخاب می کنند در رأی خود بنویسند؛ ولی من توصیه می کنم برای اطاعت امر خدا کوشش کنند و به جمهوری اسلامی رأی بدهند. خداوند همۀ شما را سعادتمند کند و ملت ما را به استقلال، آزادی و رفاه برساند.
—————————————–
1ـ رأی گیری دربارۀ جمهوری اسلامی از روز جمعه 10 فروردین 58 آغاز شد و دو روز ادامه یافت و امام خمینی در ساعات اولیه رأی گیری در محلّه چهارمردان قم رأی دادند و روز 12 فروردین رسماً روز جمهوری اسلامی ایران اعلام گردید.
صحیفه امام جلد 6صفحه -450 و 451
پیام رادیو ـ تلویزیونی به ملت و اعلام «جمهوری اسلامی»
پیام رادیو ـ تلویزیونی
زمان: عصر 12 فروردین 1358 / 3 جمادی الاول 1399
مکان: قم
موضوع: رأی قاطع ملت به جمهوری اسلامی
مناسبت: پایان رفراندم و اعلام آرا[1]
مخاطب: ملت ایران
بسم الله الرحمن الرحیم
وعدۀ خداوند تعالی نزدیک است
خداوند تعالی وعده فرموده است که مستضعفین ارض را با منت خودش و توفیق خودش بر مستکبرین غلبه دهد و آنها را امام قرار دهد پیشوا قرار دهد. وعدۀ خداوند تعالی نزدیک است. من امیدوارم که ما شاهد این وعده باشیم و مستضعفین بر مستکبرین غلبه کنند؛ چنانچه تاکنون غلبه کردند. تاکنون این راهی را که پیمودیم برای تبعیت از اسلام و احکام اسلام بوده است و ما اسلام را باید معرفی کنیم به عالم؛ و اگر چنانچه آنطور که اسلام هست معرفی بشود به عالم، عالم توجه به اسلام پیدا می کند. متاعِ مسلمینْ متاعِ ذی قیمتی است لکن عرضه باید بشود.
تحلیل نتیجۀ رفراندم
من از عموم ملت ایران تشکر می کنم که در این رفراندم شرکت کردند و رأی قاطع خودشان را که باید گفت صددرصد پیروزی بوده است و رأی داده شده است، به طور قاطع رأی خودشان را دادند و به جمهوری اسلامی همه رضایت دادند و رأی دادند؛ چنانچه قبلاً هم داده بودند این رأی را. ما احتیاجی نمی دیدیم در این مسئله به رفراندملکن چون برای قطع بعض حرفها و بعض بهانه ها بنابراین شد که رفراندم بشود. و بهانه گیرها فهمیدند به اینکه مسئله آنطور که خیال می کردند نیست و ملت با اسلام است، ملت با روحانیت اسلام است، ملت می خواهد که قرآن کریم در ایران عمل بشود؛ و بحمدالله با شوق و شعف و شور و عشق، همه اقشار ملت از سرتاسر ایران رأی خودشان را دادند به جمهوری اسلام و نه چیزهای دیگر. جمهوری اسلام است که می تواند همۀ مقاصد ایرانی را انجام دهد؛ جمهوری اسلام است که احکام مترقی او بر تمام احکامی که در سایر قشرها و سایر مکتبهاست تقدم دارد.
تخطئۀ مدعیان دروغین حقوق بشر
ما می بینیم که مدعیان دمکراتیک ـ دمکراسی ـ صحبت می کنند، ادعا می کنند لکن مکتبهای آنها در شرق یک نحو است و در غرب یک نحو؛ در شرق با دیکتاتوری عظیمْ مردم آنجا مصادف هستند و در غرب هم همین طور. ما می بینیم که بعضی از اشخاص که ادعا می کنند که ما حقوق بشر را ملاحظه می کنیم و جمعیتهای حقوق بشر در طول این پنجاه سال که دولت غاصب پهلوی و پسر پهلوی بر این ملت غلبه کرد و بر این ملت ـ با غصب ـ تمام چیزهای این ملت را برد، در طول این پنجاه سال جوانان ما در حبسها به سر بردند و چه بسا جوانانی ما داشتیم که در حبس پای آنها را اره کردند؛ آنها را روی تاوه ها بو دادند و تا این زمان آخر هم اینها در حبس بودند، در شکنجه بودند؛ دژخیمان شاهِ سابق آنها را از هستی ساقط کرد، و این مدعیان همراهی با حقوق بشر در این طول مدت ندیدیم که یک صحبتی بکنند، یک استنکاری بکنند. ما دیدیم که، رئیس امریکا ـ رئیس جمهور امریکا ـ با این شاه بدبخت، با این شاه سابق ظالم بدبخت همراهی می کرد و پشتیبانی می کرد؛ پشتیبانی از دژخیمی که تمام هستی ما را به باد داد. و ندیدیم مدعیان جامعۀ حقوق بشر استنکار کنند بر رئیس جمهور امریکا. لکن حالا که این دژخیمان به دام ملت افتاده اند و ملت می خواهد از آنها انتقام بکشد، فریاد «وا بشرا»ی اینها بلند شدهاست![2] نمی توانم من جز این بدانم که اینها دست نشاندۀ دژخیمان هستند. اینها دست نشاندۀ ابرقدرتها هستند؛ نه اینکه اینها برای حقوق بشر [فعالیت ]می کنند. من توقع این را داشتم که جامعۀ حقوق بشر اگر راست می گوید و طرفدار حقوق بشر است به ما اعتراض کند که اینها را چرا نگاه داشتید؛ این دژخیمان را باید همان روز اول کشته باشید! نه اینکه آنها را ما نگاه داشتیم و در حبسها الآن هستند ـ و حبسهای ما هم مثل حبسهای سابق نیست؛ حبسهایی است که در آنها اشخاص به هیچ وجه مورد اهانت، حتی نیستند ـ اینها به ما اعتراض کنند که چرا اینها را محاکمه کردید! اصلاً معنا ندارد محاکمۀ مجرم؛ محاکمۀ مجرم یک امری است که مخالف با حقوق بشر است؟!
معدومین، مجرم و جنایتکار بودند نه متهم
حقوق بشر اقتضا می کند که ما آنها را همان روز اول کشته باشیم برای اینکه مجرمند، و معلوم است که اینها مجرم هستند. آنکه باید برای او وکیل گرفت، آنکه باید به ادعای او گوش کرد، او متهم است نه مجرم. اینها متهم نیستند، اینها مجرم هستند. اینها اشخاصی بودند که در خیابانها مردم را کشته اند، زجر دادند، و ذخایر ما را ـ همه را ـ با خیانتها از بین برده اند. آیا آنهایی که کشته شده اند در این خیابانهای شهرهای مختلف ایران، اینها بشر نبودند؟ اینها حقوق ندارند؟… مدعیان طرفداری از حقوق بشر نسبت به اینها که کشته شده[اند] چرا طرفداری نمی کنند؟ چرا به ما اشکال می کنند که شما چرا دژخیمان را می کشید؟
ما در عین حال که اینها را ـ همه را ـ مجرم می دانیم و باید فقط هویت اینها ثابت بشود و آنها را باید همین که هویتشان ثابت شد کشت ـ نصیری[3] [را] همین که هویتش ثابت شد که نصیری است باید کشت ـ مع ذلک چند روز نگه داشتند و محاکمه کردند و اقرارات او را ثبت کردند و او را کشتند. آیا این جامعۀ حقوق بشر تصور نمی کند که مجرم را باید کشت برای حقوق بشر، برای اینکه حق خواهی کنیم ما از بشر ـ بشرهایی که اینها کشتند، زجر دادند، از بین بردند؟ ما اینها را مع ذلک محاکمه می کنیم و محاکمه کردیم؛ ولیکن اعتقاد ما این است که مجرم محاکمه ندارد و باید کشت. لکن من متأسفم از اینکه باز غربزدگی در ماها هست، و ما ترس از این داریم که مبادا در روزنامه[های ]غرب چیزی بنویسند و مثلاً مجلات غرب یک کلمه ای بنویسند.[4] آنها البته با عدل و انصاف مخالفند و آنها موافق به حقوق بشر نیستند. آنها حقوق اشخاصِ ابرقدرت را حفظ می کنند به اسم حقوق بشر!
لزوم تحولات ریشه ای در «جمهوری اسلامی»
در هر صورت ما بحمدالله در این رفراندم فاتح شدیم و حرفهایی که در مجلات خارج نوشته شد و چیزهایی که گفته شد همه باطل از کار درآمد. و بحمدالله ملت ما، قریب صددرصد، رأی به جمهوری اسلامی دادند؛ و از این به بعد بر عهدۀ ملت است که این جمهوری اسلامی را پیاده کند.
در جمهوری اسلامی باید تمام مسائلی که در ایران است متحول بشود. در جمهوری اسلامی باید دانشگاهها متحول بشود؛ دانشگاههای پیوسته، به دانشگاههای مستقل متبدل بشود. فرهنگ ما باید متبدل بشود؛ فرهنگ استعماری، فرهنگ استقلالی بشود. دادگستری ما باید متحول بشود؛ دادگستری غربی به دادگستری اسلامی متبدل بشود. اقتصاد ما باید متحول بشود؛ اقتصاد وابسته به اقتصاد مستقل متبدل بشود. تمام چیزهایی که در حکومت طاغوت بود و به تَبَع اجانب در این مملکت ضعیف، در این مملکت زیردست، پیاده شده بود با استقرار حکومت اسلامی و حکومت جمهوری اسلامی تماماینها باید زیرورو بشود. و باید مردم خودشان را اصلاح بکنند؛ و باید اشخاصی که ظالم هستند و به زیردستها ظلم کردند، باید آنها دیگر ظلم نکنند. طبقات مختلف به طبقات پایین ظلم نکنند. باید حق فقرا، حق مستمندان داده بشود. تمام اینها در جمهوری اسلامی باید عمل بشود. و ملت وظیفه دارد که در جمهوری اسلامی پشتیبانی از دولتها بکند که به خدمت ملت هستند. اگر دولتی را دید که خلاف می کند، ملت باید تودهنی به او بزند. اگر چنانچه دستگاه جابری را دید که می خواهد به آنها ظلم کند، باید شکایت از او بکنند و دادگاهها باید دادخواهی بکنند؛ و اگر نکردند خود ملت باید دادخواهی بکند، برود توی دهن آنها بزند.
تقویت مستضعفین
در جمهوری اسلامی ظلم نیست. در جمهوری اسلامی اینطور مسائلی که زورگویی باشد نیست. فقیر و غنی؛ نمی تواند طبقۀ غنی بر طبقۀ فقیر زور بگوید، نمی تواند استثمار کند، نمی تواند آنها را با اجر کم وادار به عملهای زیاد بکند. باید مسائل اسلامی حل بشود در اینجا و پیاده بشود. باید مستضعفین را حمایت بکنند، باید مستضعفین تقویت بشوند؛ زیرورو بشوند مستکبر باید مستضعف بشود و مستضعف باید مستکبر بشود. نه مستکبر به آن معنی بلکه باید همه با هم برادروار در این دنیا ـ در این مملکت ـ همه با هم باشند.
جمهوری اسلامی و حفظ حقوق اقشار و اقلیتها
و من به همۀ اقشار ملت ـ به تمام ـ عرض می کنم که در اسلام هیچ امتیازی بین اشخاص غنی و غیر غنی، اشخاص سفید و سیاه، اشخاص [و] گروههای مختلف، سنّی و شیعه، عرب و عجم، و ترک و غیر ترک ـ به هیچ وجه ـ امتیازی ندارند. قرآن کریم امتیاز را به عدالت و به تقوا دانسته است.[5] کسی که تقوا دارد امتیاز دارد، کسی که روحیات خوب دارد امتیاز دارد؛ اما امتیاز به مادیات نیست، امتیاز به داراییها نیست. باید این امتیازات از بین برود؛ و همۀ مردم علی السّواء هستند با هم و حقوق تمام اقشار به آنها دادهمی شود. و همه در حقوق مساوی هستند. اقلیتهای مذهبی حقوقشان رعایت می شود؛ اسلام به آنها، برای آنها احترام قائل هست. برای همۀ اقشار احترام قائل است. کردها و سایر چیزها ـ سایر دستجاتی که هستند و زبانهای مختلف دارند، اینها همه برادرهای ما هستند و ما با آنها هستیم و آنها با ما هستند؛ و همه اهل یک ملت و اهل یک مذهب هستیم و من امیدوارم که در بعضِ جاهای مختلفی که در ایران، بعضِ عناصر مفسده جو رفتند و آنجا تبلیغات سوء می کنند و مردم بیچاره را وادار می کنند به اینکه شلوغ کنند و برادرکشی کنند، خود مردم بیدار بشوند و نگذارند این خائنین این کارها را آنجا بکنند. ما همه برادر هستیم؛ ما با اهل سنت برادر هستیم و ما نباید ـ بعضی مان بر بعضْ آقایی کنیم؛ نباید حقوق بعضیها را ملاحظه نکنیم. ما در حقوق علی السّواء هستیم و قانون هم ـ که ان شاءالله بعد به تصویب ملت می خواهد برسد ـ در قانون هم همۀ اقشار حقوقشان ملاحظه شده است و اقلیتهای مذهبی، نسوان، دیگر اقشار ـ همه ـ حقوقشان ملاحظه شده است و هیچ فرقی مابین گروه و گروهی در اسلام نیست؛ فقط به تقوا و به اِتقاء عن الله تعالی فرق است.
12 فروردین، روز عید ملت
و ما امیدواریم که خداوند تعالی به ما توفیق بدهد، که تا حالا که رساندیم مطلب را به اینجا و جمهوری اسلامی را اعلام کردیم؛ و الآن من اعلام می کنم جمهوری اسلامی را و این روز را روز عید می دانم. و امیدوارم که در هر سال روز «12 فروردین» روز عید ملت ما باشد؛ که رسیدند به قدرت ملی و خودشان سرنوشت خودشان را به دست خواهند گرفت. ما به همۀ ملت تبریک عرض می کنیم و من این روز را بر ملت عزیز خودمان، به همۀ اقشارشان، تبریک عرض می کنم. مبارک باد بر شما این عید! مبارک باد بر شما این جمهوری اسلامی! لکن همه مکلفیم که احکام اسلام را مراعات کنیم. باید بازار ما بازار اسلامی باشد؛ بازار ما از بی انصافی باید شستشو بشود. باید دولت ما و همۀ دولتهایی که بعدها می آیند همه روی موازین اسلامی باشد، وزارتخانه ها روی موازین اسلامیباشند، ادارات دولتی روی موازین اسلامی باشند. باید مملکتی که رنگِ طاغوت دارد مبدل بشود به مملکتی که رنگِ الله دارد. باید مملکت طاغوتی به مملکت الهی تبدیل بشود.
دمکراسی غربی، دمکراسی اسلامی
ما باک نداریم که در غرب به ما صحبتی بکنند، و کسانی که ادعا می کنند که ما حقوق بشر را مراعات می کنیم به ما اشکال بکنند. ما باید روی میزان عدل رفتار کنیم. ما بعد خواهیم فهماند به آنها که معنی دمکراسی چیست. دمکراسی غربی اش فاسد است، شرقی اش هم فاسد است؛ «دمکراسی اسلامی» صحیح است و ما بعدها اگر توفیق پیدا کنیم به شرق و غرب اثبات می کنیم که این دمکراسی که ما داریم، این دمکراسی است نه آنکه شما دارید و طرفدار سرمایه دارهای بزرگ هستید و نه اینکه آنها دارند و طرفدارهای ابرقدرت هستند و همه مردم را در اختناق عظیم گذاشتند.
معیار برتری در جامعۀ اسلامی
اختناق در اسلام نیست؛ آزادی است در اسلام برای همۀ طبقات: برای زن، برای مرد، برای سفید، برای سیاه، برای همه. مردم از این به بعد باید از خودشان بترسند نه از حکومت؛ از خودشان بترسند که نبادا خلاف بکنند. حکومت عدل [از] خلافها جلوگیری می کند، جزا می دهد. ما از خودمان باید بترسیم که خلاف نکنیم والاّ حکومت اسلام خلاف نخواهد کرد. دیگر قضیۀ سازمان امنیت در کار نیست، زجرهای سازمان امنیت دیگر در کار نیست؛ دیگر نمی توانند پاسبانها به ما زور بگویند و به ملت ما زور بگویند. دیگر نمی تواند دولت به ملت زور بگوید؛ دولت در حکومت اسلامی در خدمت ملت است، باید خدمتگزار ملت باشد. و ملت چنانچه نخست وزیر هم یک وقت ظلم کرد، در دادگاهها از او شکایت می کند و دادگاهها او را در دادگاه می برند؛ و جرم او اگر ثابت شد، به سزای اعمالش می رسد. این دیگر آنطور نیست که در اسلام بین نخست وزیر و بین غیر نخست وزیر فرق داشته باشد. خلیفۀ مسلمین در صدر اسلام بایهودی ـ با اهل ذمه ای ـ که با هم یک مخالفتی داشتند در محضر قاضی حاضر شد و قاضی حکم برخلاف او کرد و سر به اطاعت گذاشت.[6] اسلام اینطور است؛ اسلام طوری نیست که برای طبقۀ بالا یک بالایی قائل باشد، ولو برای طبقۀ دانشمندان؛ البته [برای] متقی مرتبۀ بالاتر هست برای اینکه مرتبۀ انسانیت ایشان بالاتر است. اسلام به انسانیت انسان ارج می گذارد؛ انسانیت انسان به علم و تقواست، به دانشمندی و تقواست. کسی که علم و تقوا دارد، این به دیگران مقدم است؛ و کسی هرچه هم دارایی داشته باشد ولی علم و تقوا نداشته باشد، ابداً در اسلام ارجی ندارد.
در هر صورت من از عموم ملت می خواهم که متحول کنند خودشان را. روحیاتی که تاکنون در زمان طاغوت داشتند متحول کنند به روحیات اسلامی. الآن ما در ایران بسیاری از مستمندان داریم، بسیاری از مصدومین داریم، بسیاری از اشخاص داریم که از هستی در این قضایا ساقط شدند، باید اشخاصی که دارا هستند به آنها کمک کنند و مستمندان را یک زندگی مرفه به آنها بدهند. دولت باید فکر اینها باشد، ملت باید فکر اینها باشد؛ باید برای آنها مسکن بسازند، برای آنها زندگی صحیح بسازند. برای کارمندها زندگی صحیح بسازند. در چند روز پیش که یک دسته از کسانی که دارای کارخانه بودند و رؤسای کارخانه ها بودند ـ که آمدند اینجا ـ من به آنها گفتم که خود شما باید کار را اصلاح بکنید؛ الآن بروید خارج از این منزل و در آنجا خودتان یک جلسه ای بکنید و با هم یک مشورت بکنید و با هم سرمایه بگذارید از برای اینکه کارمندها و کارگرهای این کارخانه ها را برایشان منزل درست کنید، برایشان زندگی مرفه درست کنید. اگر نکنید ممکن است خدای نخواسته یک وقت اینها عصیان بکنند و اگر عصیان کردند، دیگر ما نمی توانیم جلو آنها را بگیریم.
و من به کارمندان و کارگران و سایر طبقات مستضعف ان شاءالله وعده می دهم که ایران برای شما کارْ درست می کند، اسلام برای شما کارْ درست می کند، اسلام زندگیشما را مرفه می کند، اسلام برای شما منزل درست می کند. اسلام آنقدری که در فکر مستمندان است در فکر دیگران نیست. و من از خدای تبارک و تعالی در این روز عید ـ که روز پیروزی ملت ماست ـ توفیق همۀ مسلمین را خواستارم. و من امیدوارم که دیگر ممالک اسلامی با هم متحد بشوند و دست طاغوتها را از ممالک خودشان قطع بکنند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
– 1امام خمینی در سخنرانیهای آتی خویش از توطئه های بسیاری در جریان رفراندم سخن خواهند گفت که تنها نمونه هایی از تیترهای روزنامه ها نقل می شود: «سقز ـ آتش زدن صندوق رأی» اطلاعات، 11 / 1 / 58، ص 7. «کشف توطئه» اطلاعات، 11 / 1 / 58، ص 1 و 2. «اغتشاش در چند حوزه» کیهان، 11 / 1 / 58، ص 2 تا 8 و اخباری پیرامون تحریم رفراندم را در اطلاعات، 7 / 1 / 58، ص 8. و کیهان، 29 / 12 / 57، ص 3 و 9 / 1 / 58، ص 8 بخوانید.
– «2سازمان عفو بین المللی»، «اتحادیۀ قضات فرانسوی»، «بخش آلمان غربی عفو بین المللی»، وکلای فرانسوی موسوم به «قهرمانان تاریخی دفاع از حقوق بشر»، «نهضت حقوقدانان کاتولیک»، از نخستین سازمانهای مدعی حقوق بشر بودند که به اعدامهای انقلابی در ایران اعتراض کردند.
– 3نعمت اللّه نصیری، از عوامل کودتای 28 مرداد، فرماندار نظامی تهران در کشتار 15 خرداد و معروفترین رئیس ساواک.
-4 اشارۀ امام خمینی ـ بخصوص ـ به مصاحبه های آقای مهدی بازرگان بود که ضمن آنها بی اطلاعی و عدم موافقت تلویحی خویش را از اعدامهای انقلابی اعلام می داشت. از جمله در کیهان، 6 / 12 / 57، متن مصاحبۀ ایشان با تلویزیون فرانسه.
– 5سورۀ حجرات، آیۀ 13.
– 6الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج 3، ص 201 و کنزالعُمال، ج 4، ص 6.
————————————-
صحیفه امام جلد 6 صفحه 457 تا 465
پیام به ملت ایران (12 فروردین روز «جمهوری اسلامی»)
زمان: 12 فروردین 1358 / 3 جمادی الاول 1399
مکان: قم
موضوع: اعلام جمهوری اسلامی ایران و تشکر از حضور گستردۀ مردم در رفراندم
مناسبت: برگزاری رفراندم جمهوری اسلامی ایران
مخاطب: ملت ایران
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ نُریدْ اَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الاَْرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَّةً
وَ نَجْعَلُهُمُ الْوارِثینَ[1] صَدَقَ الله الْعَظیمْ.
من به ملت بزرگ ایران که در طول تاریخ شاهنشاهی، که با استکبار خود آنان را خفیف[2] شمردند و بر آنان کردند آنچه کردند، صمیمانه تبریک می گویم. خداوند تعالی بر ما منت نهاد و رژیم استکبار را با دست توانای خود که قدرت مستضعفین است در هم پیچید و ملت عظیم ما را ائمه و پیشوای ملتهای مستضعف نمود، و با برقراری جمهوری اسلامی، وراثت حقه را بدانان ارزانی داشت. من در این روز مبارک، روز امامت امت و روز فتح و ظفر ملت، جمهوری اسلامی ایران را اعلام می کنم. به دنیا اعلام می کنم که در تاریخ ایران چنین رفراندمی سابقه ندارد، که سرتاسر مملکت با شوق و شعف و عشق و علاقه به صندوقها هجوم آورده و رأی مثبت خود را در آن ریخته و رژیم طاغوتی را برای همیشه در زباله دان تاریخ دفن کنند.
من از این همبستگی بیمانند که جز مشتی ماجراجو و بیخبر از خدا، همه و همه به ندای آسمانی وَاْعتَصِمُوا بِحَبْلِ الله ِ جَمیعاً[3] لبیک گفتند، و با تقریباً اتفاق آرا به جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند و رشد سیاسی و اجتماعی خود را به شرق و غرب ثابت کردند، تقدیر می کنم. مبارک باد بر شما روزی که پس از شهادت جوانان برومند و داغ دل مادران و پدران و رنجهای طاقتفرسا، دشمن غول صفت و فرعون زمان را از پای درآوردید، و با رأی قاطع به جمهوری اسلامی، حکومت عدل الهی را اعلام نمودید. حکومتی که در آن، جمیع اقشار ملت با یک چشم دیده می شوند و نور عدالت الهی بر همه و همه به یک طور می تابد، و باران رحمت قرآن و سنت بر همه کس به یکسان می بارد. مبارک باد شما را چنین حکومتی که در آن اختلاف نژاد و سیاه و سفید و ترک و فارس و لر و کرد و بلوچ مطرح نیست. همه برادر و برابرند؛ فقط و فقط کرامت در پناه تقوا و برتری و به اخلاق فاضله و اعمال صالحه است.
مبارک باد بر شما روزی که در آن تمام اقشار ملت به حقوق خود می رسند، فرقی بین زن و مرد و اقلیتهای مذهبی و دیگران در اجرای عدالت نیست. طاغوت دفن شد و طغیان و سرکشی به دنبال او دفن می شود، و کشور از چنگال دشمنهای داخلی و خارجی و چپاولگران و غارت پیشگان نجات یافت. اینک شما ملت شجاع، پاسداران جمهوری اسلامی هستید. اینک شما هستید که باید این ارث الهی را با قدرت و قاطعیت حفظ کنید و نگذارید بقایای رژیم متعفن[4] که در کمین نشسته اند و طرفداران دزدان بین المللی و نفتخواران مفتخوار در بین صفوف فشردۀ شما رخنه کنند. اینک شمایید که باید مقدرات خود را به دست بگیرید و مجال به فرصت طلبان ندهید، و با قدرت الهی که مظهر آن جماعت است، قدمهای بعدی را بردارید، و با فرستادن طبقۀ فاضله و امنای خود در مجلس مؤسسان، قانون اساسی جمهوری اسلامی را به تصویب برسانید، و همان طور که با عشق و علاقه به جمهوری اسلامی رأی دادید، به امنای امت رأی دهید تا مجالی برای بداندیشان نماند.
صبحگاه 12 فروردین ـ که روز نخستین حکومت الله است ـ از بزرگترین اعیاد مذهبی و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند. روزی که کنگره های قصر 2500 سال حکومت طاغوتی فرو ریخت، و سلطۀ شیطانی برای همیشه رخت بربست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست به جای آن نشست.
هان! ای ملت عزیز که با خون جوانان خود حق خود را به دست آوردید، این حق را عزیز بشمرید و از آن پاسداری کنید، و در تحت لوای اسلام و پرچم قرآن، عدالت الهی را با پشتیبانی خود اجرا نمایید. من با تمام قوا در خدمت شما که خدمت به اسلام است، این چند روز آخر عمر را می گذرانم، و از ملت انتظار آن دارم که با تمام قوا از اسلام و جمهوری اسلامی پاسداری کنند.
من از دولتها می خواهم که بدون وحشت از غرب و شرق، با استقلال فکر و اراده، باقیماندۀ رژیم طاغوتی را که آثارش در تمام شئون کشور ریشه دارد پاکسازی کنند، و فرهنگ و دادگستری و سایر وزارتخانه ها و ادارات که با فرم غربی و غربزدگی بپا شده است به شکل اسلامی متحول کنند، و به دنیا عدالت اجتماعی و استقلال فرهنگی و اقتصادی و سیاسی را نشان دهند. از خداوند تعالی عظمت و استقلال کشور و امت اسلامی را خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله .
روح الله الموسوی الخمینی
– 1سورۀ قصص، آیۀ 5: «و ما بر آن هستیم که بر مستضعفان روی زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان سازیم و وارثان گردانیم».
– 2سبک، بی ارزش.
– 3سورۀ آل عمران، آیۀ 103: «و همگی به رشتۀ خدا چنگ بزنید».
– 4بدبو، گندیده.
صحیفه امام جلد 6صفحه 452 تا 454